BAB 3: PERERAKAN BAHAN MERENTASI MEMBRAN PLASMA

STRUKTUR MEMBRAN PLASMA


  • membran plasma terdiri daripada protein dan fosfolipid.
  • model struktur membran plasma yang kini diterima oleh ahli sains ialah model yang dikemukakan oleh s.singer dan g.nicholson pada tahun 1972.
  • model ini mencadangkan bahawa molekul protein terselit di antara fosfolipid dan tersebar di seluruh membran plasma.
                                                MODEL MOZEK BENDALIR 

FOSFOLIPID
  • sejenis trigliserida yang tersusun dalam dua barisan (dwilapisan) dalam membran plasma.
  • fosfolipid mempunyai bahagian kepala yang berkutub yang bersifat hidrolik(tertarik kepada air) manakala bahagian ekor yang tidak berkutub bersifat hidrofobik(tidak tertarik kepada air).
  • bahagian kepala molekul fosfolipid lapisan luar menghala ke arah bendalir interstis sementara bahagian kepala fosfolipid lapisan dalam menghala ke arah sitoplasma.
  • bahagian ekor semua molekul fosfolipid menghadap antara satu sama lain.


DWILAPISAN FOSFOLIPID


  • penghalang yang mengasingkan kedua-dua belah membran.
  • mengandungi kolestrol yang menghubungkan asid-asid lemak bersam.
  • kolestrol menstabilkan dan menguatkan membran plasma serta membuatkan membran plasma lebih fleksibel tetapi kurang telap kepada bahan larut air seperti ion.
  • terdapat pelbagai jenis molekul protein yang terbenam sama ada separa atau sepenuhnya dalam membran.
  • molekul protein yang membentuk liang atau terusan disebut protein liang dan molekul protein yang berfungsi sebagai pembawa disebut protein pembawa..
  • sesetengah protein yang mengandungi karbohidrat yang melekat padanya disebut glikoprotein.

SIFAT KETELAPAN MEMBRAN PLASMA
  • tidak telap sekiranya semua bahan tidak dapat menembusinya.
  • telap sekiranya membenarkan semua bahan bergerak merentasnya secara bebas.
  • membran separa telap atau telap memilih kerana hanya membenarkan molekul-molekul lain dihadkan.
  • dua faktor yang menentukan sama ada sesuatu molekul boleh bergerak merentas membran plasma atau tidak iaitu saiz dan sifat kekutuban molekul.
  • molekul hidrofobik yang laru dalam lipid, seperti asid lemak dan gliserol boleh merentas dwilapisan fosfolipid dengan mudah.
  • molekul kecil tidak berkutub seperti oksigen dan karbon dioksida juga boleh bergerak merentas dwilapisan fosfolipid dengan mudah.air masih boleh bergerak merentas membran plasma kerana molekul air adalah cukup kecil untuk menggelongsor melalui dwilapisan fosfolipid.
  • molekul air juga boleh bergerakmenerusi protein liang.
  • bagi molekul yang besar seperti glukosa dan asid amino, molekul ini tidak dapat melalui ekor hidrofobik fosfolipid kerana saiz yang terlalu besar.
  • molekul ini diangkut merentas membran plasma oleh protein pembawa.
  • molekul molekul kecil larut air dan ion bergerak masuk dan keluar daripada sel melalui protein liang.

PERGERAKAN BAHAN MERENTAS MEMBRAN PLASMA: PENGANGKUTAN PASIF
  • sesetengah bahan boleh bergerak merentas membran plasma tanpa menggunakan tenaga (daripada kecerunan kepekatan tinggi ke kepekatan rendah).

RESAPAN RINGKAS
  • proses ini tidak melibatkan penggunaan tenaga oleh sel.
  • sumber tenaga datangnya daripada tenaga kinetik hasil pergerakan rawak molekul.
  • pengeangkutan pasif yang paling mudah ialah resapan ringkas.
  • molekul-molekul yang boleh merentasinya ialah oksigen, karbon dioksida dan molekul lipid.

RESAPAN AIR:OSMOSIS
  • proses pengangkutan pasif yang serupa dengan resapan tetapi hanya melibatkan molekul air.
  • proses pergerakan molekul air dari larutan berkepatan zat terlarut rendah (kepekatan molekul air tinggi) ke larutan berkepekatan zat terlarut tinggi (kepekatan molekul air rendah) merentas membran separa telap.

RESAPAN BERBANTU
  • kebanyakan molekul kecil bercas seperti ion atau molekul berkutub yang tidak larut dalam lipid dan bersaiz besar seperti asid nukleik, asid amino dan glukosa tidak dapat bergerak merentas dwilapisan fosfolipid membran plasma.
  • bahan ini bergerak merentas membran dengan bantuan protein pembawa dan protein liang.
  • proses ini dinamakan resapan berbantu.
  • khusus kerana setiap satu hanya boleh bergabung dengan molekul tertentu sahaja.

PERGERAKAN BAHAN MERENTAS MEMBRAN PLASMA: PENGANGKUTAN AKTIF
  • pergerakan zat terlarut yang diperlukan oleh sel yang menentang kecerunan kepekatan.
  • satu proses fisiologi yang hanya berlaku dalam organisma hidup kerana proses ini memerlukan tenaga yang dijanakan oleh sel hidup.
  • pergerakan bahan (ion dan molekul) merentas membran plasma menentang kecerunan kepekatan iaitu dari kawasan berpekatan rendah ke kawasan berpekatan tinggi dengan menggunakan tenaga metabolisme.
  • memerlukan bantuan protein pembawa dan tenaga untuk mengangkut bahan merentas membran plasma.
  • tenaga untuk pengangkutan aktif datangnya daripada molekul ATP(adenosina trifosfat) yang dijana oleh mitokondria.   

PERGERAKAN BAHAN MERENTAS MEMBRAN PLASMA DALAM KEHIDUPAN SEHARIAN

KESAN LARUTAN HIPOTONOK, HIPERTONIK DAN ISOTONIK TERHADAP SEL TUMBUHAN DAN SEL HAIWAN


SEL HAIWAN DAN TUMBUHAN DALAM LARUTAN ISOTONIK (ZAT TERLARUT DAN AIR ADALAH SAMA)
  • kepekatan zat terlarut di luar sel sama dengan kepekatan zat terlarut di dalam sel.
  • bendalir luar sel biasanya isotonik dengan bendalir dalam sel (bendalir intrasel).
  • air meresap masuk dan keluar sel secara osmosis adalah seimbang.

SEL HAIWAN DALAM LARUTAN HIPOTONIK (AIR LEBIH BANYAK BERBANDING ZAT TERLARUT)
  • air akan meresap masuk secara osmosis.
  • menyebabkan isi padu sel bertambah dan sel mengembang. kemudiannya pecah.
  • proses ini dikenali sebagai hemolisis.

SEL TUMBUHAN DALAM LARUTAN HIPOTONIK (AIR LEBIH BANYAK BERBANDING ZAT TERLARUT)
  • air akan meresap masuk secara osmosis.
  • vakuol sel mengembang memenuhi dinding sel dan menekan sitoplasmaserta menolak membran plasma ke dinding sel.
  • dalam keadaan segah kerana mempunyai dinding sel untuk menghalang sel tumbuhan supaya tidak pecah.

SEL HAIWAN DALAM LARUTAN HIPERTONIK(ZAT TERLARUT LEBIH BANYAK BERBANDING AIR)
  • air akan meresap keluar secara osmosis.
  • menyebabkan isipadu sel berkurang dan mengecut.
  • proses ini dikenali sebagai krenasi.

SEL TUMBUHAN DALAM LARUTAN HIPERTONIK (ZAT TERLARUT LEBIH BANYAK BERBANDING AIR)
  • air akan meresap keluar secara osmosis.
  • vakuol dan sitoplasma mengecut dan menjauhi daripada dinding sel.
  • proses ini dikenali sebagai plasmolisis.
  • jika sel tersebut dipindahkan ke dalam larutan hipotonik, air akan memasuki semula sel secara osmosis dan sel menjadi segah semula.
  • proses ini dikenali sebagai deplasmolisis.

KESAN DAN APLIKASI OSMOSIS DALAM KEHIDUPAN MANUSIA
  • bunga akan menjadi layu kerana terlalu banyak baja.
  • ikan kering dan jeruk timun diawetkan supaya tahan lama.

MENSYUKURI PERGERAKAN BAHAN MERENTAS MEMBRAN PLASMA
  • pergerakan bahan merentas membran plasma berlaku secara berterusan dan dalam terkawal.
  • membran plasma mengawal atur bahan yang masuk dan keluar daripada sel dengan bersifat separa telap terhadap bahan berlainan.
  • membran plasma juga bertindak sebagai penghalang antara kandungan sel dan perseitaran luar.

Comments

  1. Replies
    1. Kepekatan sap sel tu macam mana ya ?

      Delete
  2. Cuka larutan apa?

    ReplyDelete
  3. cuka merupakan larutan hipertonik kerana kandungannya terdapat lebih banyak asid berbanding air...... jadi ia sesuai untuk dijadikan bahan mengawet makanan bagi tahan lama.

    ReplyDelete
  4. apakah struktur yang mengawal p;gerakanbahan masuk &kluar dari sel haiwan?

    ReplyDelete
    Replies
    1. Membran plasma. Ini adalah kerana sifatnya yang merupakan separa telap kerana tediri daripada dwilapisan fosfolipid yang hanya membenarkan beberapa bahan tertentu sahaja untuk merentasinya. Terdapat juga mekanisma pengangkutan bahan yang merentasi membran plasma.

      Delete
  5. Sya lebih faham bila baca nota nie,, thanks

    ReplyDelete
  6. proses pengangkutan bahan di liangprotein

    ReplyDelete
  7. proses pengangkutan bahan di protein liang adalah
    osmosis- molekul air
    resapan ringkas - molekul kecil seperti asid amino, oksigen dan co2

    ReplyDelete
  8. pengawetan mknn bab bape ea??

    ReplyDelete
    Replies
    1. pengawatan makanan bab 3 kerana ia melibatkan pergerakan air keluar dan masuk ke dalam sel ......

      Delete
    2. Bab 3. Pengawetan makanan merupakan aplikasi.

      Delete
  9. Assalammualaikum. ada rujukan untuk amali biologi form4?

    ReplyDelete
    Replies
    1. Waalaikumsalam... minta maaf ya. Saya cuma buat untuk nota ja... amali saya x da...

      Delete
  10. Nice.but so long...............

    ReplyDelete
  11. terlalu ringkas dan tertinggal beberapa perkara penting

    ReplyDelete
  12. Nice it is so useful.
    Thankz

    ReplyDelete
  13. nota ni sgt sangat membantu terima kasih!! :)))

    ReplyDelete
  14. maaf bertanye.. setiap bab yg dipelajari ade amali ke..??? dan masok dlm markah SPM ke??

    ReplyDelete
    Replies
    1. Ada sesetengah bab ja yg berkait dengan amali... ya... masok skit dlam spm dan membantu dlam 20%..

      Delete
  15. BAb ini selalu masuk SPM x?

    ReplyDelete
  16. dengan nota ni saya ,mudah untuk buat peta i-THINK.. thanks 4 overall. tapi apha tips mudah untk senang memahami biologi.. :D

    ReplyDelete
  17. boleh terangkan peranan hasil organel yg diperlukan semasa pengangkutan bahan merentas membran plasma?

    ReplyDelete
    Replies
    1. Bole.. tp kena belanja dulu...

      Delete
    2. Penghasilan tenaga dalam bentuk ATP oleh mitokondrion (mitokondria) digunakan dalam pengubahan bentuk proten pembawa dalam membenarkan molekul yang diangkut melaluinya bagi merentasi membran plasma.

      Delete
    3. Ouh okey tq huhu ..

      Delete
  18. Not badd :D Tapi ini bagus untuk saya rujuk . sebab saye tak suke tengok buku . saye lebih suke tengok lappy

    ReplyDelete
  19. ringkas but full of information :)

    ReplyDelete
  20. salam.. sel eritrosit 2 sel ap?

    ReplyDelete
  21. apakah definisi resapan dan pengangkutan aktif

    ReplyDelete
  22. nk salin thx .. ^_~

    ReplyDelete
  23. assalammualaikum.. trdapat dua faktor yg bley mnybabkn tunmbuhan layu.. slh stunya larutan hipertonik yg stu lgik tu apa??? larutan isotonik ka???

    ReplyDelete
    Replies
    1. Ya hipertonik boleh menyebabkan tumbuhan layu. Hal ini disebabkan air yang ada dalam sel tumbuhan keluar lebih banyak daripada masuk... satu lagi larutan hipotonik kerana dalam sel tumbuhan tersebut kekurangan nutrisi yang menyebabkan tumbuhan tersebut jadi layu... sekian

      Delete
    2. Thanks Aidil!

      Delete
  24. Apakah dua sifat model bendalir mozek?

    ReplyDelete
    Replies
    1. Hidrofobik dngan hidrofilik.

      Hidrofobik- yang takutkan air jadi dia akan menolak molekul tersebut ke hidrofilik

      Hidrofilik-sukakan air. Jadi dia akan menarik molekul tersebut dekat dengannya

      Delete
  25. Okay... thnx a lot for the information

    ReplyDelete
  26. Hmmm... actually it is not too help me because i think i am more smart than you in biology. I get A+ in biology spm.. haha KAU ADA??? i think your biology results is FAIL because your note is too annoying

    ReplyDelete
    Replies
    1. Don't be boast lah you NOOB

      Delete
    2. hi, your english is horrifying, just plain terrible. "It is not too help me" tu apa benda beb? I suggest you pegi belajar english elok elok baru pergi bash orang yang bagi very helpful notes. Memalukan diri sendiri je.

      Delete
    3. Hmpph. Smart in biology? Even if you got an A+ in SPM sekalipun, kalau English kat grade U- GAGAL teruk pun tak de guna. Ooops. Terlebih cakap ple. Maaflah ye, orang cam awak ni tak patut ditoleransi. And PLEASE LAH realize that you are the annoying one, not these helpful notes.

      Delete
    4. Pukimak sial haram jadah

      Delete
    5. Buat apa nak maki bagai :D ... malu le tu kena ckp tak pandai bi huhuhu

      Delete
    6. Minta maaf... if u pandai gi daripada sya... I don care what you say.... it up to u.. klaw nak ikut ikutla... klaw rasa2 nota sya ni membuat kn ko rsa x sesuai... jngan duk ikut... sya x paksa utk u follow... I just want to share ok...

      Delete
    7. kalau kau rase kau bijak sangat...buat apa kau dtg kat sini...buatla blog sendiri yg bagus sgt sampai org lain blh dpt A+ macam kau

      Delete
    8. xyh acah sngt la bodo. klu bio ko A+ pon. klu ko riak ko ingt ko berjaya dunia akhirat ke bodo. adab jga skit org dh bgi jwpn dia apreciate skit bkn acah ii bijak babi. org cmni xyh hidup la sial. baik gi mmpos.

      Delete
  27. Terima kasih....:)
    nota ini sgt ringkas dan padat...

    ReplyDelete
  28. thanks a lot for the notes...i m rely confident to answer bio logus for my first year examination soon...

    ReplyDelete
    Replies
    1. Your welcome... I hope you pass the first year examination

      Delete
  29. Mm, sy mau tny..Amoeba sp. hdup dlm kolam air twar. Huraikan bgmana organisma ini mngambil Oksigen dn menyingkirkan Karbon dioksida dri ekosistem..(4m) Kalau camni soaln dia oksigen meresap msuk atau kluar dri sel n oksigen bergerak dri tkanan tinggi ke rendah atau sebaliknya..

    ReplyDelete
  30. Air suling larutan ape

    ReplyDelete
    Replies
    1. Bodo ke itu pun taktahu ... Gi bace buku la ngok

      Delete
    2. sebab taktaw la dia tanya bangang

      Delete
  31. Bagaimana proses resapan,osnosis dan resapan berbantu berlaku ?

    ReplyDelete
    Replies
    1. Sory typo..osmosis

      Delete
    2. Resapan berbantu berlaku kerana dia memerlukan protein untuk merentasi dwilapisan fosfolipid.... manakala osmosis pula berlaku ketika molekul air yang kepekatan cair ke kepekatan yang pekat untuk mengekalkan keseimbangan yang dinamik

      Delete
    3. Huhu lucu laaa... best eh komen2 ni hihi .. btw thanks .. mudah siap hw sy .. thanks ..

      Delete
  32. apakah persamaan diantara resapan berbantu dengan pengangkutan aktif???

    ReplyDelete
    Replies
    1. -kedua dua proses melibatkan membran spara telap.
      -kedua dua proses melibatkan penggunaan protein pembawa

      Delete
  33. Ramalkan apakah yang akan berlaku kpd pgambilan ion mineral oleh akar rambut skiranya akar tersebut drndmkan dlm larutan yg mgndungi racun metabolik spt sianida untuk julat masa yg tertentu

    ReplyDelete
  34. Berikan contoh pgangkutan aktif dn pasif

    ReplyDelete
  35. Sawi ddalam larutan sukrosa 50% .. apakah kaedah pgawetan yg dgunakan

    ReplyDelete
  36. Terangkan mgapa makanan diawet mggunakan larutan gula yg pekat

    ReplyDelete
  37. Nyâakan satu kbaiakn dn dua kburukan kaedah yg dgunakan brbnding simpan mangga segar

    ReplyDelete
  38. Wlaupun dlm keadaan kkurangan air,mgapa mereka tidak sharusnya mminum air laut tersebut.jelaskan

    ReplyDelete
  39. Assalamualaikum... nak tanya apa kesan penggunaan baja berlebihan terhadap tumbuhan dan cara mengembalikannya kepada keadaan asal?

    ReplyDelete
  40. Need help......Ramalkan ap yng brlaku kpda pengmbilan ion mineral oleh akar rambut sekiranya akar direndam didlm larutan yg mngandungi racun metabolisme sprti sianida.

    ReplyDelete
  41. Terima kasih sangat2 for this note!! Baru sekarang saya faham... huhuhu

    ReplyDelete
  42. Mengapakah baja tidak boleh diletakkan terlalu banyak pada tanah ?

    ReplyDelete
  43. Mengapakah baja tidak boleh diletakkan terlalu banyak pada tanah ?

    ReplyDelete
    Replies
    1. kerana ia akan menghilangkan nurien di dalam tanah dan akan menjadikan tanah yang berasid yang boleh menyebabkan ai sungaiyang berhampiran tanah tersebut turut berasid dan menyebaban hidupan akuatik pupus

      Delete
  44. TERANGKAN KESAN PENGGUNAAN BAJA YG BERLEBIHAN PADA TUMBUHAN??

    ReplyDelete
  45. thank you sir,its nice,gracias

    ReplyDelete
  46. Minta izin guna note ni ya untuk spm,moga dimurahkan rezeki :)

    ReplyDelete
  47. apakah persamaan dan perbezaan di antara angkutan pasif dengan angkutan aktif

    ReplyDelete
  48. Apakah persamaan resapan ringkas dengan osmosis

    ReplyDelete
  49. perbezaan proses pengankutan yang berlaku pada protein pembawa dan protein liang

    ReplyDelete
    Replies
    1. protein pembawa mengankut molekul glukosa,manakala protein liang mengankut molekul asid amino dan ion kalsium

      Delete
  50. nak tanya... apakah penggunaan larutan glukosa pekat dalam pengawetan makanan?

    ReplyDelete
  51. Apakah contoh bagi proses tubuh badan manusia yang melibtkan pengangkutan pasif and aktif ya?

    ReplyDelete
  52. Ape perbezaan antara protein liang dgn protein pembawa

    ReplyDelete
    Replies
    1. protein pembawa mengankut molekul bercas iaitu ion,manakala protein liang mengankut molekul glukosa

      Delete
  53. Terima kasih atas nota tersebut, saya sangat menghargai nya

    ReplyDelete
  54. Bagaimana keadaan sel tumbuhan yg dianggap sihat?apa sebab nya??

    ReplyDelete
  55. Keadaan batang sawi dalam larutan hipotonik dan hipertonik

    ReplyDelete
  56. Tq for the notes...sgt membantu...

    ReplyDelete
  57. macam mana proses osmosis berlaku pada penghasilan jeruk mangga

    ReplyDelete
  58. kalau pembuatan jeruk mangga termasuk dlm ape ek

    ReplyDelete
  59. Nak tanya..macam mana nak kaitkan konsep osmosis dan resapan dalam pembuatan jeruk? Thank you ≧ω≦

    ReplyDelete
  60. Apa maksud model mozek bendalir?boleh tolong terangkan??

    ReplyDelete
  61. urm tumpang tanya, How does the principle of movement of substances across the plasma membrane help to extend the shelf life of food?
    hehe tolong jawab sbb saya kena buat PBL untuk bio form 4 ")

    ReplyDelete
  62. boleh tak tolong jelaskan apakah yang berlaku pada sel tumbuhan jika direndamkan dalam 15% larutan sukrosa dan 30% larutan sukrosa

    ReplyDelete
  63. adakah sel darah merah akan kembali menjadi normal apabila krenasi atau hemolisis ? cuba terangkan

    ReplyDelete

Post a Comment

Popular posts from this blog

BAB 2: STRUKTUR DAN ORGANISASI SEL

BAB 5 PEMBAHAGIAN SEL